waa maxaay Fed?

May 1, 2025
Waa Maxay “The Fed”? Waa Hagaha Bilowga ee Bangiga Dhexe ee MareykankaEreyga “The Fed” waa magac gaaban oo loo adeegsado Federal Reserve System, kaas oo ah bangiga dhexe ee Mareykanka. Fed-ka waxaa la aasaasay sanadkii 1913, wuxuuna door muhiim ah ka ciyaaraa dhaqaalaha Mareykanka isagoo xakameeya sahayda lacagta, kormeera hay’adaha maaliyadeed, isla markaana go’aamiya heerarka dulsaarka ee muhiimka ah – kuwaasoo saameeya wax walba laga bilaabo deynta guryaha ilaa kaararka deynta.—Maxaa Loo Aasaasay Fed-ka?Kahor intii aan la aasaasin Fed-ka, waxaa jiray xasilooni la’aan dhaqaale oo weyn gudaha Mareykanka. Bangiyada si joogto ah bay u burburi jireen, waxaana la’aanaa nidaamyo wax ka qaban kara qalalaasaha maaliyadeed. Fed-ka waxaa loo aasaasay si loo xasilooniyo dhaqaalaha, looga hortago dhibaatooyinka bangiyada, loona abuuro wareegyo dhaqaale oo nidaamsan. Waxaa sidoo kale loogu talagalay inuu noqdo bangiga ugu dambeeya ee siiya amaah bangiyada kale, si uu u dhiso kalsooni dadweyne oo ku saabsan nidaamka bangiyada.—Shaqada Ugu Muhiimsan ee Fed-kaFed-ka wuxuu leeyahay saddex shaqo oo waaweyn:1. Siyaasadda Lacagta (Monetary Policy):Fed-ku wuxuu beddelaa heerka dulsaarka (interest rates) wuxuuna adeegsadaa agabyo sida iibsashada bonds si uu ula socdo sicir-bararka (inflation) iyo koritaanka dhaqaalaha.Marka sicir-bararku kordho, Fed-ka wuxuu kordhiyaa dulsaarka si uu u yareeyo kharashaadka dadka.Haddii dhaqaaluhu gaabis noqdo, Fed-ka wuxuu dhimaa dulsaarka si uu u dhiirrigeliyo amaahda iyo maalgelinta.
2. Kormeer iyo Xeer-dejin:Fed-ku wuxuu kormeeraa oo xeer u dejinayaa hay’adaha maaliyadeed, isagoo ku qasbaya inay si aamin ah oo masuuliyad leh u shaqeeyaan isla markaana maareeyaan khataraha dhaqaale. Waxaa kale oo Fed-ku ka doonayaa hay’adahaas inay yeeshaan siyaasad iyo hab-raacyo ilaalinaya macaamiisha. Kormeerka Fed-ka wuxuu sare u qaadaa amniga guud ee nidaamka maaliyadeed.3. Dhiirrigelinta Xasilloonida Nidaamka Maaliyadeed:Marka ay dhacaan qalalaase dhaqaale oo baahsan (sida musiibadii dhaqaalaha ee 2008 ama saameyntii dhaqaale ee ka dhalatay COVID-19), Fed-ku wuxuu gacan ka geysan karaa xasilinta dhaqaalaha isagoo ku shubaya lacag degdeg ah (emergency liquidity) nidaamka maaliyadeed si looga hortago burbur baahsan.—Sidee Ayuu Fed-ku U Saameeyaa Nololmaalmeedka Dadka?Fed-ka wuxuu saameeyaa dhaqaalaha ku dhowaad dhammaan siyaabaha suuragalka ah:Dulsaarka (Interest Rates):Fed-ku wuxuu dejinayaa heerka federal funds rate, taasoo ah qiimaha amaahda u dhaxaysa bangiyada.Tusaale:Haddii Fed-ku kordhiyo dulsaarka, kharashka amaahda ayaa kordha, taasoo hoos u dhigta kharashaadka dadka (oo yareysa sicir-bararka).Haddii Fed-ku dhimo dulsaarka, dadka iyo ganacsiyada waxay helaan dhiirrigelin si ay u kharash gareeyaan, taasoo kor u qaadi karta dhaqaalaha — balse waxay sidoo kale keeni kartaa sicir-barar (inflation).Shaqooyinka iyo Mushaharka:Fed-ku wuxuu saameeyaa shaqooyinka iyo mushaharka si dadban isagoo isticmaalaya siyaasad lacageed oo lagu kobciyo dhaqaalaha. Fed-ka waxaa la siiyay waajibaad labajibbaaran:Inuu xakameeyo sicir-bararka,Inuu kor u qaado fursadaha shaqo ee bulshada.Xakamaynta Sicir-bararka (Inflation Control):Fed-ku wuxuu isticmaalaa siyaasad lacageed si uu u yareeyo sicir-bararka, isagoo raacaya ujeeddadiisa ah in qiimaha badeecadaha iyo adeegyada ay noqdaan kuwo deggan oo la saadaalin karo.
Yaa maamula Federal Reserve (The Fed)?Federal Reserve waxaa maamula Guddiga Sare (Board of Governors) oo fadhigiisu yahay Washington, D.C. Guddigan wuxuu ka kooban yahay toddobo (7) xubnood oo uu magacaabo Madaxweynaha Mareykanka. Fed-ka sidoo kale wuxuu ka kooban yahay 12 bangiyo goboleed oo kala duwan, mid kastana wuxuu ka shaqeeyaa qeyb ka mid ah dalka Mareykanka. Guddoomiyaha Fed-ka _waa shaqsiga ugu sareeya ee mas’uulka ka ah siyaasadda lacagta Mareykanka (U.S. monetary policy), wuxuuna inta badan ku jiraa wararka ka hor ama ka dib shirarka Fed-ku yeesho.
—Gabagabo In kasta oo Fed-ku u muuqdo meel fog ama arrin farsamo ah, go’aamadiisa waxay saameyn ku yeeshaan dhaqaalaha heer kasta – laga bilaabo inta aad ku bixineyso ribada daynta ilaa qiimaha lacagtaada kaydsan. Haddii aad rabto in aad fahanto wararka dhaqaalaha, suuqyada maaliyadeed, ama xaaladda guud ee dhaqaalaha, waa muhiim in aad fahanto waxa Fed-ku qabto iyo sababta ay muhiimka u tahay.

kusoo biir telegram group keena

https://t.me/somalicrypto4

Leave a Comment

×